Minder speelgoed, meer speelplezier, waarom het écht werkt

Heb je een speelhoek bomvol speelgoed maar speelt je kind er amper mee? Je bent niet de enige. Hoewel de meeste ouders dit proberen op te lossen door méér speelgoed te kopen, zou je eigenlijk het tegenovergestelde moeten doen. 

Je zou denken: hoe meer speelgoed, hoe leuker toch? Maar in de praktijk zag ik iets anders. Mijn dochters pakten álles even vast en speelden nergens écht mee. Binnen 5 minuten was de hele speelhoek een chaos.

Tot ik ontdekte: minder speelgoed zorgt juist voor méér speelplezier.

Mijn kind heeft veel speelgoed, maar speelt niet?

Te veel speelgoed kan zorgen voor keuzestress. Stel je voor: jij staat voor een kledingkast die uitpuilt. Wat trek je aan? Waarschijnlijk pak je toch weer je lievelingsjurk. Hetzelfde geldt voor kinderen en speelgoed.

Want waar kies je uit als er zoveel ligt? Grote kans dat je kind alles even pakt, maar nergens écht mee speelt. Veel speelgoed kan een overweldigend gevoel geven en dat helpt niet om lekker te spelen. Sterker nog, het je kind kan ervoor zorgen dat je kind niet speelt.

Daarnaast is het heel moeilijk om veel speelgoed uitnodigend neer te zetten. Dus vaak ligt het speelgoed in grote manden, of een dichte kast. Het ziet er niet aantrekkelijk uit. Je kind ziet niet wat erin zit en moet eerst gaan zoeken. Wil je speelgoed wél aantrekkelijk presenteren? Een open speelgoedkast kan een wereld van verschil maken. Als je kind precies ziet wat er ligt, nodigt dat veel meer uit tot spelen.

Tijd om te minderen met speelgoed

En dat klinkt misschien gek als je je kind juist méér wil laten spelen. Maar ik daag je uit om het echt eens te proberen. Het heeft al zoveel andere mama's geholpen. Minder speelgoed betekent meer rust en minder keuzestress. Hierdoor komt je kind makkelijker tot spel.

Toen ik de helft van het speelgoed weghaalde, gebeurde er iets bijzonders. Mijn dochters begonnen langer te spelen. Ze gingen het speelgoed dat er lag combineren. De pittenzakjes werden ineens taartjes in het speelkeukentje en onze speeldoeken een picknickkleed. Omdat er minder speelgoed was ontdekten ze nieuwe mogelijkheden. Het prikkelde hun fantasie en creativiteit!

Hoeveel speelgoed heeft een kind nodig?

Een kind heeft minder speelgoed nodig dan je denkt. Er is een handige richtlijn die ik gebruik. De leeftijd van je kind + 3 speelgoeditems. Weinig he? Ik heb het hier trouwens over het aantal speelgoeditems dat in de speelhoek zou moeten staan.

Een kind van 1 jaar heeft voldoende aan ongeveer 4 speelgoeditems in de speelhoek. Een kind van 3 aan zo'n 6 items. En een kind van 5 aan 8 speelgoeditems.

Zo weinig speelgoed voelt misschien gek, maar probeer het eens. Je zult zien dat je kind vaak helemaal niet meer nodig heeft. Vooral als je kiest voor meer open einde speelgoed dat op allerlei manieren gebruikt kan worden.

Natuurlijk is dit aantal niet in beton gegoten. Bij ons staan er soms 8 items, soms 15. Het gaat niet om het exacte aantal, maar om de bewustwording. Je kind van 3 heeft geen 20 speelgoeditems nodig... Als je minder speelgoed aan wil bieden, dan vraag je je vast af wat je met de rest van het speelgoed doet. Dat brengt me bij het volgende onderwerp: speelgoed rotatie.

Speelgoed rotatie om spelen te stimuleren

Sinds we speelgoed rotatie toepassen staat er niet meer teveel speelgoed in de speelhoek en voelt het voor mijn dochters alsof we elke 2 a 3 weken nieuw speelgoed hebben. Terwijl het gewoon speelgoed is dat op zolder staat en geroteerd wordt.

Hoe werkt speelgoed rotatie?

Je zet een kleine selectie van jullie speelgoed in de speelhoek. De rest bewaar in een kast of op zolder. Om de paar weken wissel je het speelgoed om. Het speelgoed waar niet meer mee gespeeld wordt haal je uit de speelhoek en verwissel je voor ander speelgoed dat uit de rotatie was. Voor je kind voelt het als nieuw en zal de speelhoek direct willen ontdekken. 

Wanneer wissel je het speelgoed van je kind?

Observeer je kind tijdens het spelen en als je het speelgoed opruimt, kijk wat er nog in de speelhoek staat. Dit laat je zien waar je kind nu niet mee speelt. Iedere 2 of 3 weken haal je dát speelgoed uit de speelhoek en wissel je voor iets anders. Moeilijker dan dat is het niet.

Tijd om de speelhoek op te ruimen

Minder speelgoed voorkomt keuzestress en dit stimuleert zelfstandig spelen. Dus tijd om de speelhoek op te ruimen. En dit pak je aan in 3 makkelijke stappen.

• Stap 1 - Kapot en incompleet speelgoed
  Haal al het speelgoed weg dat kapot of incompleet is. Eerlijk is eerlijk: we hebben allemaal die puzzel die niet meer compleet is of die kapotte speelgoedauto die al maanden in de hoek ligt? Dat mag echt weg. 
• Stap 2 - speelgoed waar je kind niet mee speelt
  We hebben ook allemaal minimaal 10 speelgoeditems die in de speelhoek staat, waar je kind niet mee speelt. Dit kun je dus makkelijk uit de speelhoek halen en tijdelijk elders opbergen. Dit speelgoed gaat dus uit de rotatie. 
• Stap 3 - Regie nemen over het speelgoed
  Haal het speelgoed weg waar jij niet blij van wordt. Ja, juist dat speelgoed op batterij met die irritante geluidjes. Of die enorme plastic auto waar je steeds over struikelt. Als jij er niet blij van wordt, heeft het geen plek in jullie huis. Jij mag de regie nemen over het soort speelgoed waar je kind mee speelt. 

De laatste stap voelt misschien gek. Het is toch speelgoed voor je kind? Maar jij kijkt er de hele dag naar en het speelgoed mag aansluiten bij jouw opvoeding. Zo bieden wij voornamelijk duurzaam speelgoed aan, gemaakt van natuurlijke materialen. Daarnaast letten we of het speelgoed met open einde is, zodat ze er op allerlei manieren mee spelen.

Waarschijnlijk staat er nu al de helft minder speelgoed en dat maakt al een wereld van verschil. De speelhoek oogt rustiger en overzichtelijker. Het nodigt uit om te spelen. Meer tips nodig? Lees mijn blog over hoe je speelgoed aantrekkelijk neerzet in een open speelgoedkast?

Welk speelgoed houd je dan wél in de speelhoek?

Nu je de speelhoek hebt opgeruimd, is het tijd om bewust te kiezen wát je neerzet. Ik kijk altijd naar drie dingen:

• Het lievelingsspeelgoed van je kind.
  Kijk naar waar je kind écht mee speelt. Wat pakt hij of zij elke dag? Dat speelgoed verdient een plek in de speelhoek. Ook al past het misschien niet helemaal in jouw duurzame speelgoed visie. Als je kind er blij van wordt en ermee speelt, dan is het waardevol. We willen immers een kind dat fijn speelt. 
  
  
• Speelgoed dat makkelijk combineert
  Hier komt open einde speelgoed om de hoek kijken. Speelgoed zonder vast doel, dat met álles combineert. Hoe meer speelgoed dat makkelijk combineert, des te minder speelgoed heeft je kind nodig. Geliefd open einde speelgoed bij ons thuis:
  • Sensorische pittenzakjes - ze worden taartjes, bedjes, stapstenen of cadeautjes. Ze combineren goed met de speelgoeddieren, stapstenen en de speeldoeken.
  • Speeldoeken- ze veranderen in een cape of jurk, een hut, dekentje of picknickkleed. Ze combineren goed met poppen, stapstenen, pittenzakjes en een houten klimrek.
  • Houten blokken, speelgoeddieren, mandjes - dit soort basics zijn altijd een succes in de speelhoek.
    
    
• Speelgoed waar jij als mama blij van wordt
  Dit klinkt misschien gek, maar het is minstens zo belangrijk. Want als jij de hele dag naar speelgoed kijkt waar je niet blij van wordt, voelt dat niet fijn.
  Voor mij is dat duurzaam speelgoed met open einde. Speelgoed dat jarenlang meegaat en niet kapot gaat na 2 weken. Maar voor jou kan het iets anders zijn. Kijk naar wat jou een goed gevoel geeft.

Veelgestelde vragen over minder speelgoed voor je kind

Raakt mijn kind niet verveeld met zo weinig speelgoed?
Misschien, maar verveling is juist goed. Na verveling komt creativiteit. Je kind leert dan om fantasierijk te spelen met wat er wél is. Ze gaan combineren en verzinnen verhalen.

Wat als familie toch speelgoed blijft geven?
Dit kun je niet helemaal oplossen, maar je kan wel sturen. Maak een verlanglijstje. Deel het met familie. Leg uit dat jullie bewust kiezen voor minder en duurzaam speelgoed en vraag of ze willen kiezen van het lijstje. En als ze toch iets anders geven? No worries. Laat je kind ermee spelen, en roteer het later als de interesse verdwijnt.

Hoelang moet speelgoed 'weg' zijn bij speelgoed rotatie?
Hier is niet echt een minimum voor. Ik denk minimaal 4 weken. Dit is gewoon een kwestie van uitproberen.

Werkt speelgoed rotatie ook voor oudere kinderen?
Absoluut. Zelfs tieners profiteren van een opgeruimde, rustige kamer. Het principe blijft hetzelfde: minder visuele rommel is meer ruimte in je hoofd om te creëren en spelen. Minder speelgoed = meer speelplezier. 

Sinds wij minder speelgoed in de speelhoek hebben staan, spelen mijn dochters langer en fantasierijker. Ze combineren speelgoed op manieren die ik zelf nooit had bedacht. De pittenzakjes worden schaatsen, een bedje voor hun speelgoeddieren en later sorteren we de regenboog pittenzakjes op kleur.

De speelhoek blijft overzichtelijk en 's avonds is die in een paar minuten opgeruimd. Super fijn, want een overvolle speelhoek geeft mij ook onrust.

Ik wil starten met minder speelgoed.

Wil je starten met minder speelgoed? Begin klein. Pak een wasmand en begin met de 3 stappen hierboven. Haal eruit wat kapot is, wat niet gebruikt wordt en wat jou geen goed gevoel geeft. Kijk wat dat doet en hoe dat voelt. 

Een volgende stap kan zijn om nog meer speelgoed eruit te halen en te kijken wat voor soort speelgoed jullie hebben. Is er genoeg open einde speelgoed dat makkelijk combineert? 

Zoek je duurzaam open einde speelgoed dat makkelijk combineert? Bekijk de sensorische pittenzakjes en de Playcycle speeldoeken in mijn webshop. Gemaakt om jarenlang mee te spelen en te combineren met ál het andere speelgoed!